Mijn zoektocht naar bijzondere theeën brengt ons vandaag
naar de wilde uitgestrekte regenwouden in Zuid-Amerika.
We gaan het namelijk vandaag hebben over Maté, ook wel chimarrão genoemd in het Portugees,
chimarron in Spaans of Paraguay-thee.
Deze sterke infusie word vooral in Zuid-Amerika gedronken,
Zoals Zuiden van Brazilië en de omringende landen ,Paraguay,
Bolivia, Uruguay en Argentinie.
Hier in europa wordt maté alleen in Spanje en Portugal genuttigd,
die het drankje nog kennen uit hun verre koloniale verleden .
Maté was een belangrijk product toen echte thee nog heel
duur was. De Jezuïeten die vroeger in Argentinië gevestigd waren, zagen het ook
als een oplossing voor het overmatig alcoholgebruik van de lokale bevolking.
Maté is een aftreksel van de jonge blaadjes en knoppen van
de matéboom (Ilex paraguariensis).
Zowel de bladeren als de schors werden door de indianen al
eeuwenlang gebruikt voor het maken van deze verkwikkende kruidenthee.
De zogenaamde ‘’erva mate’’ komt klaar voor gebruik in een mengeling
van gehele en versnipperde groene blaadjes die gedroogd en gezeefd zijn.
Verschillen in kwaliteit liggen vooral in de rijpheid en de
fijnheid van de blaadjes. Maté heeft een bitterzoete smaak. Afhankelijk van de
kwaliteit van de ‘’erva mate’’ kan het bittere of zoete overheersen.
Maté is een sterk opwekkende drank,dat komt vooral door de
cafeïne, maar ook door de aanwezigheid van andere xanthines. De hoeveelheid
cafeïne in de matébladeren is ook vele malen meer dan in een gemiddelde
koffieboon.
Om die rede worden de bladeren van de matéplant ook soms
gebruikt in energiedranken,
Maar daar gaan we uiteraard niet over hebben.
In vele landen van Zuid-Amerika zoals Argentinie, zie je de
lokale bevolking rondlopen met een thermoskan onder de arm, en een typisch
kommetje met een ijzeren rietje in hun hand, waar ze hun maté uit slurpen.
En dat terwijl Maté vroeger alleen strikt in gezelschap werd
gedronken, zoals bijvoorbeeld bij een bezoek.
de speciale kop genaamd cuia (Portugees) is gemaakt van een
kalebas, daarin wordt de mate gemengd met water en via een dik ijzeren rietje,
genaamd bomba (Portugees) of bombilla in het Spaans, opgedronken. het rietje
fungeert als een filter.
De maté wordt meestal warm geserveerd; maar er zijn ook regio's waar men deze thee koud drinkt.
Vooral vroeger waren er een aantal gebruiken,die men zeer
serieus nam bij het drinken van de maté.
Zo was het vullen van de cuia met maté een taak van de man
des huizes, en anders de vrouw des huizes.
Het water mocht niet koken, maar moest wel goed verwarmd
zijn. Vervolgens liet men de maté even tot rust komen, en wordt het drankje als
eerst door de bomba opgedronken door de heer en daarna de vrouw des huizes.
Vervolgens vulde de heer of vrouw des huizes de cuia opnieuw met heetwater (hetzelfde
kruid werd gewoon nog een keer gebruikend) en liet de gastheer/dame zijn waarde
visite er uit drinken, die op haar beurt de cuia weer bijvulde zodra de maté op
was. De volgorde van de drinkers werd nooit veranderd.
Hoewel dit proces een sociale hiërarchie impliceerde, stond
het gezamenlijk drinken van maté altijd voor vriendschap en gemoedelijkheid
tussen de drinkers.
Probeer de temperament van Zuid-Amerika eens zelf thuis,Maar
denk wel aan de volgende regels;
Verwarm het water in een ketel. Stop de mate in de cuia
tot zij voor 1/3 vol is. Kantel de cuia totdat de mate één kant van de cuia
bedekt en de ander open laat. Druk zachtjes de mate aan, zonder dat zij
van haar plaats valt. Giet het water in de cuia aan de lege kant en laat
de maté 5 tot 15 minuten staan. Bedek de uitgang van de 'bombilla' met de hand tegen
vacuüm en stop het in de maté. vervolgens is het alleen een kwestie van slurpen
en genieten. Heerlijk.
