klippers

Tussen de late 18de eeuw en het begin van de 20ste eeuw maakte men speciale schepen om de handel in goederen die niet veel ruimte innamen maar wel veel opbrachten, zoals thee, specerijen, post,zijde en passagiers., snel te vervoeren. Deze relatief kleine zeilschepen met een scherpe boeg, meestal uitgerust met meerdere masten, noemde men “klippers”.

Een model van een thee klipper , uit de vroege 19de eeuw.

De klippers konden zulke hoge snelheden behalen doordat de schepen slank, relatief klein dus waren, maar wel een zeer groot zeiloppervlak hadden

De klippers waren zelfs zo snel dat ze al snel geliefd werden bij piraten en smokkelaars,Die zo de logge schepen van de marine omzeilden…

Vraag naar snellere scheppen.

De vraag naar snellere scheppen zo als de klippers kwam door de ontbinding van de Britse Oost -Indische Compagnie in 1798.

Tijdens de bewind van de ‘’Compagnie’’ werd thee zeer langzaam vervoerd,

Men wachtte tot dat het weer en andere condities perfect waren,voordat men uitvaarde.

Ze hadden geen haast. Echter met de val van de‘’Compagnie’’ merkten de slimme handelaren al snel op, dat de meest verse lading thee de hoogste winst opleverde.

Ook nam de vraag naar thee toe, omdat de thee in die tijd ook goedkoper werd, doordat de belachelijk hoge accijns werden afgeschaft.

En zo werden de races tussen de verschillende theeklippers geboren.

De concurrentie tussen de schepen was zeer fel , men schuwde middelen als sabotage of omkoping niet,om te garanderen dat ze de eerste waren die de thee zouden afleverden in de haven.

De klippers vaarden rond om Afrika naar havens in China , ze probeerden pressies op tijd te arriveren, om de net vers geplukte theeoogst binnen te halen . De lading werd vaak 's nachts geladen door Chinese jonken (een typisch oosters klein schip ), die de kostbare kratten met thee uit de kust pendelden naar de klippers.

Zo hoefden de klippers niet aan te meren en wonnen ze dus tijd.

De ruim van een klipper.

In de onderste deel van de ruim werden ''minder kostbare'' handelswaren opgeslagen zoals; lage kwaliteit specerijen en thee, of zelfs porselein ... Vaak diende dat porselein dan ook als belast van de schip, om de klipper in evenwicht te houden. Op de top werden de kostbaarste handelswaren bewaard zoals;beste kwaliteit thee en specerijen en zijde.

De heren in de 19^de eeuw volgde de voortgang van de ‘’klipper races ‘’vaak in het openbaar .

Er werden zelfs weddenschappen gemaakt ,wiens klipper als eerste de lading zou brengen, er werden fortuinen gewonnen en verloren.

Het is dan ook niet vreemd dat de 19^de eeuwse records die werden gevestigd lang onverbroken bleven staan

Zodra de klipper in de haven aankwam, gooide de bemanning een kleine krat thee op de steiger. Een jonge man pakte een hand van de kostbare blaadjes en rende zo snel als zijn voeten hem konden dragen naar het handelshuis vervolgens.

Want daar werd de eventuele winnaar van de klipper race uitgeroepen, en de kwaliteit en de prijs van de thee vastgesteld .

De terug kerende schepen werden vaak feestelijk verwelkomt door vele mensen en een fanfare met veel tamtam.

De bemanning van het winnende schip kreeg een extra bedrag voor elke ton thee . De kapitein kreeg echter een percentage van de totale inkomsten, en een (ongeschreven)levenslang durende recht om over zijn ‘’winst’’ op te mogen scheppen .

het einde.

Het einde van de gebruik van de  klippers en de beroemde bijhorende races, kwam door de introductie van de triple-expansie-machine in de stoomschepen rond 1920.

Alhoewel de klippers nog steeds doorgaans sneller waren dan hun nieuwe concurrenten, bleven ze wel afhankelijk van de wind.

Stoomschepen hadden dus als grote voordeel dat hun dienstregelingen veel betrouwbaarder waren. De finale nekslag kwam echter voor de klippers door de opening van het Suezkanaal, waardoor de stoomschepen een veel kortere route konden varen. Het kanaal was voor zeilschepen als de klippers zeer moeilijk te bezeilen doordat het die zo smal is.

Ondanks de ondergang van de klippers ,blijven deze schepen ons nog steeds tot de verbeelding spreken ,en herinneren ons aan de glorieuze tijden van rijkdom, theehandel, en zeilvaart…